ظروف چدن از پرکاربردترین انواع وسایل آشپزخانه هستند. امروزه از ظروف چدنی به طور گستردهای استفاده میشود و میتوان گفت که هر کدبانویی حداقل یک نوع ظرف چدنی در آشپزخانه خود دارد. اما این نوع ظروف علی رغم مزایای بسیار خوبی که دارند، دارای معایبی نیز هستند. اگر شما نیز قصد خرید این نوع ظروف را دارید و یا به علت کنجکاوی میخواهید که معایب ظروف چدنی را بدانید، به شما پیشنهاد میکنیم که در ادامه با ما همراه باشید. در این مقاله قصد داریم در مورد معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش صحبت کنیم.
در ادامه شما را به مطالعه مقاله ظروف چدنی چه فوایدی برای سلامت بدن دارد؟ دعوت می نماییم.
مضرات ظروف چدنی بدون روکش
ظروف چدنی در دو نوع روکش دار و بدون روکش تولید میشوند. به طور معمول ظروف چدنی بدون روکش معایب و مضرات بیشتری نسبت به دیگر نوع ظروف چدنی دارند. برخی از افراد به دلیل بهره مندی از خواص و مزایای آهن، ظروف چدنی بدون روکش را انتخاب میکنند.
در واقع در نگهداری این نوع ظروف باید دقت و توجه بالایی داشته باشید؛ زیرا همان طور که گفتیم این نوع از ظروف دارای معایب به خصوصی هستند و ممکن است که در صورت استفاده نادرست از آنها سلامت شما به خطر بیفتد. برخی از معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش عبارتند از:
تشکیل رسوب
قبل از هرچیزی توجه داشته باشید که ظروف چدنی بدون روکش به مراقبتهای زیادی نیاز دارند، زیرا با گذشت زمان بقایای مواد غذایی در کف این نوع ظروف رسوب میکند و مشکلات بسیار زیادی را به وجود میآورند. در نظر داشته باشید که اگر مواد غذایی را در داخل ظروفی که دارای رسوب هستند طبخ کنید، تغییراتی در بو و مزه غذا به وجود میآید.
علاوه بر این موضوع، طبخ غذا در این نوع ظروف به درستی صورت نمیگیرد و مواد غذایی به خوبی طبخ نمیشوند. همچنین لازم به ذکر است که ایجاد رسوب در کف ظروف چدنی بدون روکش موجب میشود تا نتوانیم آنها را به خوبی شستشو دهیم.
اکسیداسیون و زنگ زدگی
برای در امان ماندن از ضررهای قابلمه چدنی، از نگهداری آب به مدت طولانی در آنها جلوگیری کنید؛ زیرا احتمال زنگ زدگی و اکسیداسیون در آن افزایش مییابد. بعضی از افراد برای پاکسازی رسوبات کف قابلمه، آن را پر از آب میکنند و ساعات طولانی منتظر میمانند تا رسوبات پس از خیس شدن جدا شوند. در حالی که این موضوع موجب انجام واکنش شیمیایی و زنگ زدگی کف آن خواهد شد؛ بنابراین به هیچ عنوان در ظروف زنگ زده غذا درست نکنید. این موضوع یکی از معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش است.
انتقال نامنظم حرارت
به طور معمول قابلمههای چدنی، حرارت را به صورت نامنظم منتقل میکنند، یعنی این که بعضی از بخشها بیشتر از سایر قسمتها گرم میشوند و این امر میتواند موجب پخت نامنظم مواد غذایی شود. این موضوع برای آشپزان حرفهای بیاهمیت است؛ چرا که میدانند باید ابتدا قابلمه یا تابه چدنی را بر روی شعله قرار دهند و پس از گرم شدن، مواد غذایی را داخل آن بریزند در مقابل این مسئله برای آشپزهای مبتدی مقداری چالش برانگیز است.
نیاز به نگهداری
برای آنکه معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش را به کمترین میزان ممکن برسانید، باید چند نکته مهم را در نظر بگیرید. پس از آنکه این ظروف را شستید بایستی آنها را فورا خشک کنید تا از زنگ زدگی و سایر معضلات آن جلوگیری شود. بعضی از افراد به ویژه مادربزرگها از چربیها و روغنهای طبیعی مانند روغن گردو برای چرب نگه داشتن این ظروف کمک میگیرند؛ زیرا چرب نگه داشتن ظروف چدنی طول عمر آنها را افزایش میدهد.
واکنش با مواد اسیدی
به طور معمول توصیه میشود مواد غذایی اسیدی مانند سرکه، سس، آبلیمو و… را در ظروف چدنی تهیه نکنید؛ زیرا مواد اسیدی سبب ایجاد واکنشهای شیمیایی میشوند و طعم و بوی غذا را تحت تاثیر قرار میدهند. در نتیجه برای تهیه مواد اسیدی مانند انواع سسها از ظروف سرامیکی، تفلون و … استفاده کنید.
سنگینی و وزن بالا
علاوه بر اینکه معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش را بررسی کردیم، بایستی به وزن سنگین آن نیز اشاره کنیم؛ زیرا قابلمههای چدنی نسبت به سایر جنسها، وزن بالایی دارند. سالمندان، افراد ناتوان و کسانی که محدودیت دارند، نمیتوانند به آسانی از این ظروف استفاده کنند.
قابلمه چدن؛ گران و کمیاب
امروزه تهیه ظروف چدنی اصل، کار دشواری است؛ چرا که تولید آن توسط چند برند محدود انجام میشود. همچنین شما برای خرید قابلمه چدنی اصل باید با ترفندهای تشخیص ظروف اصل از تقلبی آشنا باشید.
وقت گیر بودن آشپزی با قابلمه چدن
برای آشپزی با این قابلمهها، بایستی دقایقی را به گرم کردن کامل آنها اختصاص دهید و این موضوع باعث اتلاف وقت شما میشود و یکی از معایب استفاده از ظروف چدن بدون روکش است. به همین دلیل هنگامی که برای پختن غذا عجله دارید، از قابلمه چدنی استفاده نکنید.
شکننده بودن
قابلمههای چدنی جنس شکنندهای دارند و اگر با اجسام سخت برخورد کنند یا ضربه بخورند، امکان ترک خوردن یا شکستن آنها بالا است.
در صورت زنگ زدگی قابلمههای چدنی چه باید کرد؟
اگر ظروف چدنی شما دچار زنگ زدگی شده است، فقط باید لایه زنگ زده را با سیم ظرفشویی از روی چدن جدا و آن را بازسازی کنید. همچنین برای راحتی بیشتر میتوانید شویندههای قوی استفاده کنید تا لایه زنگ زده بدون زحمت زیاد جدا شود. نکته قابل توجه این است در هنگام استفاده از مواد شوینده از سمی نبودن آنها مطمئن شوید تا ترکیبات سمی و خطرناک جذب ظرف نشود.
آیا آهن قابلمههای چدنی هنگام پخت جذب غذاخواهد شد؟
بله، این موضوع اغلب هنگام تهیه غذاهای اسیدی رخ میدهد و به همین دلیل خیلی از کارشناسان توصیه میکنند که به هیچ عنوان غذاهای اسیدی در این ظروف طبخ نشود. این نوع غذاها افزون بر اینکه باعث نابودی روکش روغنی قابلمههای چدنی میشوند، بلکه زمینه را برای ترشح آهن و جذب آن با مواد غذایی را نیز مهیا میکنند. البته آهن عنصری سمی نیست، ولی باعث تغییر طعم و مزه غذا میشود؛ بنابراین اگر طعم غذا مانند طعم آهن بود، باید مقدار اسیدی که در مواد اولیه غذا است را بررسی کنید.
سخن پایانی
کسانی که قصد خرید ظروف چدنی را دارند باید پیش از خرید بدانند که استفاده از ظروف چدن بدون روکش چه معایبی دارد و میتواند چه مشکلاتی را به همراه داشته باشد. برخی از معایب ظروف چدنی میتوان به گران و کمیاب بودن، سنگینی و وزن بالا، واکنش با مواد اسیدی، نیاز به نگهداری، انتقال نامنظم حرارت، اکسیداسیون و زنگ زدگی، تشکیل رسوب و… اشاره کرد. هر یک از این معایب میتوانند تاثیرات زیادی بر سلامتی شما داشته باشند. پس هنگام خرید ظروف چدنی این موارد را در نظر بگیرید.