کله پاچه
کله پاچه
کله پاچه یکی از غذاهای ایرانی و سنتی است که از گذشته تاکنون طرفداران بسیار زیادی داشته و هنوز هم دارد. این غذا بسیار مغذی و پرکالری است و برای طبخ آن از کله و پاچههای گوسفند استفاده میشود. به طور معمول به علت اینکه دستگاه گوارش زمان کافی برای هضم کله پاچه را داشته باشد و انرژی آن در طول روز مصرف شود، کله پاچه در وعده صبحانه مصرف میشود تا مشکلی نیز برای بدن به وجود نیاید.
از جمله اعضای گوسفند که در پخت کله پاچه استفاده میشود، مغز، زبان، پاچه، چشم، بناگوش و گوشت صورت هستند. اگر میخواهید این غذای لذیذ را تهیه کنید اما طرز پخت آن را نمیدانید و قصد پخت کله پاچه در زودپز را دارید، در ادامه همراه ما باشید.
مواد لازم برای تهیه کله و پاچه در زودپز
برای پخت کله پاچه در زودپز به مواد اولیه زیر نیاز دارید:
- کله پاچه: یک دست کامل
- سیر: ۶ حبه
- پیاز: ۱ عدد بزرگ
- ادویه، نمک، زردچوبه و فلفل سیاه به میزان لازم
نحوه پخت کله و پاچه در زودپز
پخت کله پاچه در زودپز تفاوت چندانی با پخت آن در طباخی ندارد. به طور کامل مراحل پخت کله پاچه عبارتند از:
تمیز کردن کله پاچه
در قدم نخست لازم است موهای روی کله به طور کامل پاکسازی شود. برای پاک کردن و از بین بردن مو به ویژه موهای ریز در کله پاچه بایستی ابتدا کله را داخل قابلمه محتوی آب جوش قرار دهید. بعد از گذشت چند دقیقه موهای کله سست خواهد شد و به سادگی میتوانید با دست و یا چاقو موها را جدا کنید.
برای از بین بردن موهای ریز سطح پوست میتوانید از روش روسوز کردن استفاده کنید. این کار را میتوانید با کپسول فشار قوی و یا اجاق گاز انجام دهید. سطح پوست را در نزدیکی شعله بگیرید تا موهای آن از بین برود.
هنگام خرید کله پاچه آماده از فروشگاه نیز امکان دارد موهای ریزی روی سطح آن وجود داشته باشد؛ به همین علت بهتر است موهای ریز آن را به روش روسوز کردن، از بین ببرید. روسوز کردن کله پاچه علاوه بر اینکه موهای روی سطح پوست را از بین میبرد، بلکه موجب خوشمزهتر شدن طعم آن نیز میشود.
فراموش نکنید در حالتی که اگر کله پاچه را به صورت تمیز شده خریداری کردهاید، باز هم بهتر است آن را تمیز کنید. در وسط پاچهها غدهای وجود دارد که هنگام تمیز کردن میتوانید با چاقو آن را خارج کنید.
پخت در زودپز
پس از پاک کردن کامل کله پاچه، آنها را درون زودپز قرار دهید. سپس فلفل سیاه، پیاز خرد شده (به اندازه کافی)، زردچوبه، ادویه و سیر را اضافه کنید و روی آن آب بریزید. برای پخت کله پاچه در زودپز مقدار آب بایستی تا حدی باشد که همه کله زیر آب قرار بگیرد.
در مرحله بعد درب زودپز را ببندید و اجازه دهید به مدت ۳ ساعت روی حرارت ملایم بپزد. بعد از گذشت این زمان، درب زودپز را باز کنید و نمک را روی مواد بپاشید. برای غلیظ شدن بیشتر آب نیز میتوانید در آخر پخت، از درب پیرکس زودپز استفاده کنید تا آب بیشتری تبخیر شود و کله پاچه جا افتادهتر و خوشمزهتری داشته باشید.
جهت اطلاع بیشتر میتوانید مقاله روش پخت غذا در زودپز را مطالعه فرمایید.
سرو کله و پاچه
در آخر و هنگام سرو کله پاچه، همه استخوانها را خارج کنید و کلیه گوشتها را در سینی قرار دهید. برای سرو آب کله، میتوانید آنها را از آبکش عبور دهید تا استخوانهای ریز آن نیز جدا شوند. یکی از بهترین موادی که میتوان هنگام سرو کله پاچه استفاده کرد، سس ویژه آن است. سرو این سس موجب میشود تا کله پاچه شما مثل طباخی و کله پزیها طعم بسیار خوشمزهای داشته باشد.
برای درست کردن سس ویژه کله پاچه باید روغنهای جمع شده روی کله پاچه را با ملاقه جمعآوری کنید و درون تابه بریزید و روی حرارت مناسب قرار دهید. به آن مقداری پودر دارچین اضافه کنید و چند دقیقه هم بزنید تا به خوبی جوش بیاید. هنگام سرو آب کله درون کاسهها نیز چند قاشق از این سس استفاده کنید. میل کردن کله پاچه در کنار آب لیمو و نان سنگک واقعا دلچسب است.
این موارد را نیز مورد توجه قرار دهید که کله پاچه یک غذای بسیار سنگین و چرب است. به همین علت هنگام طبخ، برای هضم بهتر آن باید از ادویههایی مانند زیره، دارچین، نعنا و زردچوبه استفاده کنید. به طور معمول در کله پزیها علاوه بر کله پاچه، سیرابی را نیز در کنار آن سرو میکنند.
نکات مهمی که درباره کله و پاچه باید بدانید
در کل بهتر است برخی نکات را درباره کله پاچه بدانید. دانستن این نکات به شما در پخت کله پاچه در زودپز و میل کردن کله پاچه مطلوبتر کمک میکند.
- مطلوب است کله پاچه را برای ناهار و یا صبحانه میل کنید.
- در صورتی که میخواهید کله پاچه را برای صبحانه میل کنید، باید آن را از شب قبل آماده کرده باشید.
- در کنار کله پاچه لیموی تازه، نارنج و آب لیمو سرو کنید تا علاوه بر لذیذتر شدن طمع آن، درصدی از چربی آن را بگیرد.
- حتماً هنگام سرو کله پاچه آب آن را از صافی عبور دهید و استخوانهای آن را جدا کنید.
- هنگام خرید به تازه بودن کله توجه کنید؛ زیرا در شرایطی که کله گوسفند تازه باشد موهای آن به سادگی در آب جوش کنده میشود. هنگام پاک کردن کله بایستی سطح زبان را با برس به خوبی تمیز کنید.
- به هیچ عنوان برای تهیه کله پاچه از کله بز و میش استفاده نکنید.
- هنگام پخت کله حتماً دندانهای گوسفند را در بیاورید و به پاک کردن آنها اکتفا نکنید؛ زیرا دندانها به هیچ عنوان بهداشتی نیستند.
- اضافه کردن نخود کاملاً اختیاری است، اما استفاده از آن موجب افزایش لعاب کله پاچه میشود.
- کله را به طور کامل بشویید تا همه خون آبههای آن پاک شود.
مقاله یشنهادی: تفاوت زودپز و آرام پز
فواید کله و پاچه
مصرف این غذای خوشمزه فواید زیادی را برای بدن به دنبال دارد که از جمله این فواید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کله پاچه منبع غنی از ویتامینهای گروه B، آهن، روی و پروتئین است. پروتئین موجود در آن به ترمیم و رشد بافت بدن کمک میکند. خوردن یک وعده کله پاچه در ماه، بخش عمده نیاز بدن به ویتامینها و سایر مواد را تامین میکند.
- بناگوش و مغز سرشار از پروتئین هستند، علاوه بر این مغز گوسفند مملوء از ویتامین B۱۲ است.
- زبان گوسفند غنی از ویتامینهای گروه B به ویژه B۱۲ است و همه این ویتامینها به خونسازی و بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک میکنند.
- مصرف پاچه گوسفند موجب درمان یبوست، رقیق شدن خون، درمان پوکی استخوان، التیام زخمهای داخلی، ترمیم استخوانهای شکسته، درمان تب، درمان بواسیر، سستی روده، خونریزی و افزایش شیر مادر میشود.
- در حالت کلی پاچه و زبان جزو مفیدترین قسمت کله پاچه هستند.
مضرات کله و پاچه
اما مصرف زیاد این غذای چرب و لذیذ میتواند مشکلاتی به دنبال داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- ویتامینهای گروه B حلال در چربی است و جذب آن توسط کبد انجام میشود. مصرف بیش از اندازه کله پاچه برای کبد بسیار ضرر دارد.
- چربی که در چشم وجود دارد از نوع چربی ترانس است. مصرف این چربی برای بدن ضرر دارد.
- کسانی که به بیماریهای قلبی و عروقی مبتلا هستند و یا مشکل اضافه وزن دارند، نباید در خوردن کله پاچه زیاده روی کنند.
- کله و پاچه مملوء از اسیدهای چرب و کلسترول مضر است. در نتیجه مصرف زیاد کله پاچه، موجب ایجاد انواع بیماریهای قلبی و عروقی، سکته و سایر بیماریهای مزمن میشود.
- مصرف کله پاچه به هیچ عنوان برای مشکلات مفصلی و آرتریت مفید نیست و چربی ترانس و اشباع موجود در آن موجب تشدید التهاب میشود.
سخن پایانی
کله پاچه یکی از غذاهای سنتی ما ایرانیان است که مواد مغذی مانند ویتامینهای گروه B، آهن، روی، کلسیم و پروتئین در آن وجود دارد. پخت کله پاچه در زودپز بسیار ساده است و شما به راحتی میتوانید این غذای لذیذ را در خانه طبخ کنید. نکته قابل توجه این است که در مصرف این غذا زیاده روی نکنید؛ زیرا چربیهای موجود در کله پاچه از نوع حلال در چربی هستند و در بدن اشباع میشوند و میتواند بیماریهای سکته قلبی، گرفتگی و انسداد رگها را به دنبال داشته باشد.