مرغ شکمپر یکی از خوشمزهترین غذاهای ایرانی و مجلسی است که معمولاً برای مهمانیها، دورهمیهای خانوادگی و مناسبتهای خاص تهیه میشود. بسیاری از افراد تصور میکنند برای پخت مرغ شکمپر حتماً باید از فر استفاده کرد، اما حقیقت این است که میتوان یک مرغ شکمپر درجهیک را کاملاً روی گاز و داخل قابلمه پخت؛ بدون اینکه طعم، بافت یا کیفیت آن کاهش یابد.
در این مقاله، یک دستور کامل و امتحانشده برای طرز تهیه مرغ شکمپر در قابلمه روی گاز ارائه میشود. علاوه بر آن، نکات کلیدی، فوتوفنهای حرفهای، اشتباهات رایج و روش سرو نیز توضیح داده خواهد شد. در پایان نیز به نقش ظروف چدنی از جمله قابلمه چدن نالینو در خوشطعمتر شدن این غذا اشاره میکنیم.
مرغ شکمپر؛ غذای اصیل و محبوب ایرانی
مرغ شکمپر در مناطق مختلف ایران با روشها و چاشنیهای متفاوت تهیه میشود. برخی از مشهورترین سبکهای تهیه این غذا عبارت است از:
• مرغ شکمپر شمالی: با رب انار، سبزیهای معطر شمالی، آلو و گردو
• مرغ شکمپر سنتی: با پلو، کشمش، زرشک و خلالها
• مرغ شکمپر مجلسی: با ترکیب سبزیهای معطر، مغزها، پیاز داغ و ادویههای خوشعطر
پختن مرغ شکمپر در قابلمه روی گاز اصلاً سخت نیست، فقط باید حرارت را کنترل کنید و از قابلمه مناسب استفاده کنید.
مواد لازم برای تهیه مرغ شکمپر مجلسی
✔ مواد لازم برای مرغ
• مرغ درسته ۱ عدد (۱.۵ تا ۲ کیلو)
• پیاز ۲ عدد
• سیر ۴ حبه
• نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، دارچین
• زعفران دمکرده ۴ قاشق غذاخوری
• کره یا روغن حیوانی ۲ قاشق غذاخوری
• آبلیمو یا آب نارنج ۲ قاشق غذاخوری
✔ مواد داخل شکم مرغ
(میتوانید طبق ذائقه تغییر دهید)
• گردو خرد شده ۵ قاشق غذاخوری
• آلو بخارا ۱۰ عدد
• کشمش پلویی ۴ قاشق غذاخوری
• زرشک ۳ قاشق غذاخوری
• پیاز داغ ۳ قاشق غذاخوری
• رب انار ۲ قاشق غذاخوری
• سبزیهای معطر خشک (نعناع، ترخون، گشنیز و…) ۲ قاشق غذاخوری
• نمک و فلفل به مقدار لازم
آموزش مرحله به مرحله طرز تهیه مرغ شکمپر در قابلمه روی گاز
مرحله اول: مزهدار کردن مرغ
برای اینکه مرغ از همان ابتدا طعم بگیرد:
1. مرغ را کاملاً تمیز و خشک کنید.
2. مخلوطی از نمک، فلفل، زردچوبه، سیر رنده شده، زعفران و آبلیمو درست کنید.
3. تمام سطح مرغ و داخل شکم آن را با این سس آغشته کنید.
4. مرغ را حداقل ۲ ساعت در یخچال استراحت دهید (یک شب کامل بهتر است).
این کار باعث میشود مرغ بهطور کامل مزهدار شود و پس از پخت کاملاً خوشعطر و طعمدار باشد.
مرحله دوم: آماده کردن مواد داخل شکم مرغ
1. آلوها را ۱۵ دقیقه در آب گرم خیس کنید.
2. کمی کره یا روغن در تابه گرم کنید و پیاز داغ را همراه کشمش کمی تفت دهید.
3. گردو، زرشک و سبزیهای معطر را اضافه کنید.
4. رب انار را نیز اضافه کرده و ۱ دقیقه تفت دهید.
5. شعله را خاموش کنید و اجازه دهید سرد شود.
این ترکیب یکی از محبوبترین مواد میانی برای مرغ شکمپر است.
مرحله سوم: پر کردن شکم مرغ
زمانی که ترکیب داخل شکم سرد شد:
• آن را با قاشق داخل مرغ بریزید.
• شکم مرغ را با نخ آشپزی یا خلال چوبی ببندید.
• مهم است که شکم کاملاً بسته شود تا مواد هنگام پخت بیرون نریزد.
مرحله چهارم: پخت مرغ شکمپر در قابلمه روی گاز
✔ نکته کلیدی
بهترین قابلمه برای پخت یکنواخت و بدون سوختگی، قابلمه چدن است.
زیرا حرارت را بهطور یکسان منتقل میکند و باعث میشود مرغ لطیف و آبدار بماند.
مراحل پخت:
1. کمی کره یا روغن ته قابلمه بریزید.
2. یک پیاز حلقه شده ته قابلمه قرار دهید (برای جلوگیری از سوختن).
3. مرغ را با احتیاط داخل قابلمه بگذارید.
4. ۱ لیوان آب جوش و کمی زعفران روی مرغ بریزید.
5. درب قابلمه را بسته و شعله را خیلی کم کنید.
مدت زمان پخت
حدود ۲ تا ۲.۵ ساعت زمان لازم است تا مرغ شکمپر کاملاً بپزد.
هر ۳۰ دقیقه مرغ را بچرخانید تا همه قسمتها طلایی و مغزپخت شود.
نکات طلایی برای خوشطعمتر شدن مرغ شکمپر
• استفاده از زعفران غلیظ عطر بینظیری ایجاد میکند.
• داخل شکم مرغ را بیش از حد پر نکنید تا ترک برندارد.
• مرغ را قبل از پخت کمی در روغن یا کره سرخ کنید تا ظاهر بهتری پیدا کند.
• حتماً از قابلمهای با درب سنگین استفاده کنید.
• ادویههایی مثل دارچین و فلفل سفید به خوشعطر شدن غذا بسیار کمک میکنند.

انواع دیگر مواد میانی برای پر کردن شکم مرغ
سبک شمالی
• رب انار
• سبزیهای معطر محلی
• گردو
• رب آلوچه
سبک مجلسی
• پلو زعفرانی
• خلالهای پرتقال و بادام
• کشمش و زرشک
سبک سنتی
• سبزی خشک
• لپه پخته
• پیاز داغ
چگونه مرغ شکمپر را بدون فر طلایی کنیم؟
سه روش عالی برای طلایی کردن مرغ روی گاز:
✔ روش ۱: استفاده از زعفران و کره
پس از پخت، مخلوط زعفران و کره را روی مرغ قلمگیری کنید و ۱۰ دقیقه شعله را کمی زیاد کنید.
✔ روش ۲: سرخ کردن اول مرغ
پیش از پخت، مرغ را کمی در کره تفت دهید تا رنگ اولیه بگیرد.
✔ روش ۳: استفاده از تابه چدن
مرغ پختهشده را داخل تابه چدن بگذارید و کمی حرارت دهید تا سطح آن طلایی شود.
اشتباهات رایج هنگام تهیه مرغ شکمپر
• استفاده از قابلمه نازک که باعث سوختن مرغ میشود
• پر کردن بیش از حد شکم
• نچرخاندن مرغ در حین پخت
• ریختن آب زیاد (باعث آبپز شدن مرغ میشود، نه بریان شدن)
• پخت روی شعله زیاد
نحوه سرو مرغ شکمپر
مرغ شکمپر را میتوانید با موارد زیر سرو کنید:
• پلو زعفرانی
• نان سنگک تازه
• سیبزمینی سرخشده
• سبزیجات بخارپز
• سالاد فصل یا ماست موسیر
• دیپهای خانگی مثل سس سیر یا ماست چکیده
تکه کردن مرغ باید با چاقوی تیز انجام شود تا مواد داخلی بیرون نریزند.
چرا باید برای مرغ شکمپر از قابلمه چدن استفاده کرد؟
قابلمه چدن دارای ویژگیهایی است که این غذا را بینقص میکند:
• توزیع یکنواخت حرارت
• نگهداشت حرارت در مدت طولانی
• جلوگیری از خشک شدن مرغ
• پخت یکدست و مغزپخت بهتر
• امکان طلایی کردن مرغ بدون فر
قابلمههای چدنی برند نالینو (Nalino) از بهترین نمونههای موجود در بازار هستند و علاوه بر ظاهر زیبا، کیفیت پخت بسیار بالایی دارند. این ظروف مناسب پختهای طولانی با حرارت ملایم هستند؛ دقیقاً همان چیزی که برای مرغ شکمپر نیاز دارید.
جمعبندی: مرغ شکمپر خوشمزه با قابلمه چدن نالینو
مرغ شکم پر یک غذای کاملاً مجلسی، خوش عطر و پرطرفدار است که بهسادگی میتوان آن را روی گاز تهیه کرد. کافی است مرغ را اصولی مزهدار کنید، مواد میانی مناسبی بسازید و آن را در یک قابلمه چدن با کیفیت بپزید.
اگر میخواهید پخت شما همیشه موفق باشد، پیشنهاد میکنم از قابلمه چدن یا تابه چدن نالینو استفاده کنید. این ظروف:
• حرارت را کاملاً یکسان پخش میکنند
• باعث مغزپخت شدن مرغ میشوند
• طعم غذا را لذیذتر میکنند
• ماندگاری بسیار بالایی دارند
با انتخاب ظروف چدنی استاندارد، مثل مدلهای محبوب نالینو، کیفیت غذاهای خانگی شما چند برابر بهتر خواهد شد.